Những sâu bệnh hại mai vàng bạn cần biết

Cứ mỗi dịp Tết Nguyên Đán, thị trường hoa sôi động với nhiều loại hoa tươi rực rỡ, trong đó hoa mai được xem là biểu tượng không thể thiếu trong ngày lễ truyền thống của Việt Nam. Hoa mai vàng chợ lách bến tre không chỉ làm đẹp cho không gian ngày Tết, mà còn mang lại thu nhập đáng kể cho người trồng hoa, từ cây mai cổ thụ đến mai kiểng Bonsai. Tuy nhiên, để có được những cây mai thịnh vượng, người trồng hoa phải dành thời gian và công sức chăm sóc từ việc bón phân, tưới nước, uốn cây, tỉa cành cho đến việc kiểm soát các loại sâu bệnh gây hại. Hiện nay, trên một số vườn mai vàng, một số sâu bệnh như bọ trĩ, bệnh đốm rong và bệnh cháy lá đã gây ảnh hưởng đến sự phát triển của cây mai, khiến cây ra hoa ít và mất đi vẻ đẹp.

Sâu bọ trĩ (còn được gọi là bù lạch) là loại sâu bệnh phổ biến nhất trên cây mai vàng. Bọ trĩ thuộc họ Thripidae trong bộ Thysanoptera và có kích thước nhỏ, chỉ khoảng 1-2 mm. Trưởng thành của bọ trĩ có hình dạng dẹp và màu vàng đậm hoặc nâu đen, trong khi ấu trùng có màu vàng nhạt. Bọ trĩ đẻ trứng vào lá non và chúng thường tập trung ở mặt dưới lá non, gân lá non và hút chất dinh dưỡng, làm cho lá biến màu và cong queo. Đọt non bị hại thường trở nên sần sùi, cứng và giòn, hai mép lá và chóp lá cong lên. Khi cây bị nhiễm nặng, lá sẽ chuyển sang màu vàng và dễ rụng, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của cây mai vàng đẹp nhất việt nam. Vì kích thước nhỏ của bọ trĩ, nông dân thường khó nhận biết bằng mắt thường (trừ khi sử dụng kính lúp), và thường nhầm lẫn với nấm bệnh. Bọ trĩ phát triển nhanh trong điều kiện nắng và thời tiết nóng khô. Khi phát hiện sự xuất hiện củabọ trĩ, cần sử dụng máy bơm nước để phun mạnh lên tán cây. Khi mật độ bọ trĩ cao, có thể sử dụng Dầu khoáng SK EnSpray 99 hoặc các loại thuốc như Chess 50WG, Gepa 50WG,... Phun kỹ phía dưới lá. Bọ trĩ có khả năng phát triển sự kháng thuốc nhanh chóng, vì vậy cần sử dụng thuốc luân phiên.

Ngoài ra, bệnh cháy lá cũng phổ biến trên cây mai vàng. Bệnh cháy lá do nấm Pestalotia funerea gây ra. Bệnh này chủ yếu gây hại trên lá cây. Các triệu chứng đầu tiên của bệnh là cháy mảng lá ở chóp và mép lá, khiến chúng trở thành màu nâu xám. Sau đó, vết bệnh lan tỏa vào bên trong lá, tạo thành những mảng lớn có đường ranh giới rõ rệt với phần lá còn lại. Bệnh nặng có thể làm cháy cả lá, làm giảm khả năng quang hợp của cây. Lá bị bệnh chuyển sang màu vàng và rụng sớm, khiến cây mai trông rời rạc. Bệnh thường phát triển trên lá già, trong khi lá non ít bị ảnh hưởng. Bệnh thường xuất hiện trên cây mai yếu đuối, ít được chăm sóc, đặc biệt là mai được trồng trong chậu mà thiếu phân bón. Khi phát hiện bệnh, cần chăm sóc cây, bón phân đầy đủ và cân đối NPK, cắt bỏ và thu dọn lá bị nhiễm bệnh rụng dưới gốc, phun các loại thuốc có chứa đồng như COC 85, Norshield 86.2 WG, Funguran hoặc Polyram 80DF...

Bên cạnh đó, bệnh đốm rong cũng là một trong những bệnh phổ biến trên cây mai vàng. Bệnh này do loại tảo Cephaleuros virescens gây ra. Bệnh thường gây hại trên lá và trong trường hợp nặng, cả thân và cành cây. Các triệu chứng phát hiện trên lá bao gồm các đốm tròn có kích thước khoảng 3-5mm, nhô lên một chút trên bề mặt lá, giống như một lớp nhung mịn, có màu xanh xám hoặc đỏ nâu. Khi vết bệnh đã tồn tại một thời gian, chúng chuyển sang màu xám nâu. Khi đủ điều kiện, vết bệnh sẽ lan rộng nhanh chóng, thậm chí còn bằng kích thước đầu ngón tay. Ở phía dưới của vết bệnh, có thể thấy mô lá bị hủy hoại và các sợi tảo mọc xuyên qua màu đỏ nâu. Bệnh thường phát triển mạnh trong điều kiện độ ẩm cao, trong các vườn mai trồng quá chật hẹp hoặc trên cây mai lâu năm. Để phòng trừ bệnh đốm rong, cần thường xuyên tỉa bỏ các cành rườm rà, tạo sự thông thoáng cho cây. Không nên đặt chậu mai quá gần nhau. Khi phát hiện bệnh đốm rong trên lá, có thể sử dụng thuốc chứa đồng hoặc thuốc chứa lưu huỳnh (như Kumulus, Sulox,...) phun lên lá. Nếu bệnh nằm trên thân và cành, có thể sử dụng thuốc chứa đồng để quét lên thân và cành. Đối với xem giá mai vàng thường xuyên bị nhiễm bệnh đốm rong, có thể sử dụng vôi để quét lên thân vào đầu mùa mưa và cuối mùa mưa để phòng ngừa bệnh.

Tổng kết lại, để phòng trừ các bệnh hại trên cây mai vàng, người trồng hoa cần chú ý và thực hiện các biện pháp phòng trừ đúng kỹ thuật. Điều quan trọng là duy trì sự sạch sẽ, vệ sinh trong vườn cây, cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây, giữ cho môi trường xung quanh cây thoáng đãng và không quá ẩm ướt. Đồng thời, kiểm tra thường xuyên và nhận biết các triệu chứng bệnh, sử dụng các loại thuốc phòng trừ phù hợp và luân phiên để ngăn chặn sự phát triển của sâu bệnh hại và bảo vệ sự sinh trưởng và vẻ đẹp của cây mai vàng trong dịp Tết Nguyên Đán